fbpx

October 31,2021

ANG PINAKAMAHALAGANG UTOS

Isang Pagninilay Para sa Ika-23 Linggo ng Pentekostes Marcos 12:28-34, Oktubre 31, 2021


Ni: Kgg. Obispo Warlito Baldomero
Parish of the Holy Child, Pandacan, Manila

Ang BANAL NA EBANGHELYO sa ika-23 Linggo ng Pentekostes at ikatlong Linggo bago ipagdiwang ang KAPISTAHAN ng “KRISTONG HARI” ay tungkol sa katanungan ng isang guro ng Kautusan sa Panginoong Jesus: “Alin ba ang pangunahin sa lahat ng mga utos?”

Nakapagtataka na ang isang guro ng Kautusan na inaasahang dalubhasa at kabisado sa kaniya ang paksang ito ay nagtatanong pa rin kung alin sa “Sampung Utos” (Exodus 20:1-17) ang pinakamahalaga sa lahat. Marahil may mga bagay pa siyang nais tuklasin: (1) Gusto niyang maragdagan at mapalawak pa ang kaniyang kaalaman mula kay Jesus na tinitingala nang marami na talagang bihasang Guro (o Rabbi). (2)  Ibig niyang mapatunayan at masukat ang katalinuhan ni Jesus. (3) Gusto niyang mapahiya si Jesus kung sakaling hindi katanggap-tanggap ang Kaniyang kasagutan. (4) Nais lamang niyang makapag-umpisa ng talakayan o pagtatalo. Ngunit ang sagot ni Jesus ay nakabatay sa banal na kaugaliang-Judiong bahagi nang maka-Diyos na gawain nila. 

Ito ang sagot ni Jesus sa kaniya, “Ang pangunahin sa lahat ng mga utos ay ito: ‘Pakinggan mo Israel. Ang Panginoon mong Diyos ay iisang Panginoon. Ibigin mo ang Panginoon mong Diyos nang buong puso mo, at nang buong kaluluwa mo, at nang buong pag-iisip mo, at nang buong lakas mo.’ Ito ang unang utos.  Ang ikalawang utos ay tulad nito: ‘Ibigin mo ang iyong kapwa tulad sa iyong sarili.’ Walang ibang utos na higit na dakila pa sa mga ito.”

Ang sinabi ni Jesus ay ang kabuuan ng “SHEMA YISRAEL”. Ang SHEMA YISRAEL ay katumbas ng ating Kredo, ang pahayag ng ating pananampalataya. Ang kahulugan ng SHEMA ay “MAKINIG KA ISRAEL” O “PAKINGGAN MO ISRAEL”.  Ito ang sinabi ni Moises tungkol sa Shema Yisrael: “1 Ito nga ang Kautusan at mga tuntuning ibinigay Niya sa akin, na siya ninyong susundin sa lupaing inyong sasakupin. 2 Ang mga ito'y ibinigay sa inyo ni Yahweh at sa inyong mga anak at sa mga susunod na salinlahi upang magkaroon kayo ng takot sa Kanya. Kung ito'y susundin ninyo, hahaba ang inyong buhay. 3 Kaya nga, pakinggan ninyo ito at sunding mabuti. Kung magkagayo'y sasagana kayo, at darami ang inyong lahi pagdating ninyo sa lupaing ipinangako ni Yahweh, ang Diyos ng inyong mga ninuno, sa lupaing mayaman at sagana sa lahat ng bagay.” (Deuteronomio 6:4-6)

May idinugtong si Jesus na pangalawang utos, na mahalaga ring katulad nang una: “Ibigin mo ang iyong kapwa tulad sa iyong sarili.” Sa Sampung Utos, ito naman ang ikalima hanggang sa ika-sampung utos: “12 Igalang mo ang iyong ama at ina. Sa gayo'y mabubuhay ka nang matagal sa lupaing ibinibigay sa inyo ni Yahweh na inyong Diyos. 13 Huwag kang papatay. 14 Huwag kang mangangalunya.15 Huwag kang magnanakaw. 16 Huwag kang sasaksi nang walang katotohanan laban sa iyong kapwa. 17 Huwag mong pagnanasaang maangkin ang sambahayan ng iyong kapwa: ang kanyang asawa, mga alilang lalaki o babae, mga baka, asno o ang anumang pag-aari niya.” Ang mga nasabing kautusan ay patungkol sa ating nararapat na pakitutungo sa ating kapuwa-tao.

Nabatid ni Jesus na may katalinuhan ang guro ng Kautusan na nagtanong sa Kaniya, kung kaya’t sinabi Niya ito: “Hindi ka malayo sa paghahari ng Diyos.” Ano ang ipinahihiwatig ni Jesus sa guro ng Kautusaan at maging sa atin ngayon?  Hindi sapat ang kaalaman natin sa mga Batas ng Diyos lamang. Sa paraan ng pagtuturo at pag-aaral, ito ay nasa unang antas pa lamang ng pag-aaral, na binabahagi sa mga sumusunod: (1) Pagbibigay-kamalayan sa kaisipan (cognitive domain). Kailangan ding mairagdag sa kamalayan ang pangalawang antas: (2) Pagbibigay- damdamin ng kapusuan (affective domain).  Pumupukaw sa damdamin ang ating mga iniisip o ginagawa.  Nakita ni Jesus na ang guro ng Kautusan ay nasa ikalawang antas ng pag-aaral, kaya’t sinabi Niya ito: “Hindi ka malayo sa paghahari ng Diyos.” Kung maaabot na niya ang pangatlong baytang, (3) Pagbibigay-kalinangan (psychomotor domain) at maisasabuhay na niya ang kaniyang kamalayan, lubos na siyang mapasasakop sa mga pinaghaharian ng Diyos.

Kaya’t muli nating basahin at unawaing mabuti ang Salita ng Panginoong Jesus sa Mateo 7:21-23: “Hindi lahat nang tumatawag sa akin, ‘Panginoon, Panginoon,’ ay papasok sa kaharian ng langit, kundi ang mga tao lamang na sumusunod sa kalooban ng aking Ama na nasa langit.” At ang kasagutan ni Jesus sa guro ng Kautusan ay ang pagtalima at pagsunod sa kalooban ng Diyos Ama.

Sa Unang Sulat ni San Juan, ang apostol ay nagsaad: “Ang nagsasabing ‘Iniibig ko ang Diyos,’ subalit napopoot naman sa kanyang kapatid ay isang sinungaling. Kung ang kapatid na kaniyang nakikita ay hindi niya magawang ibigin, paano niya maiibig ang Diyos na hindi niya nakikita? Mas lalo na kung igiit ng ating Panginoon ang Kaniyang utos: 27 ‘Ibigin ninyo ang inyong mga kaaway. Gawan ninyo nang mabuti ang mga napopoot sa inyo.’” (Lukas 6:27)  

Ang “Decalogue” o Sampung Utos ay nabubuod sa dalawa, na ang tawag ay “Summary of the Law”: “Mahalin mo ang Panginoon mong Diyos nang buong puso, at nang buong kaluluwa, at nang buong lakas, at nang buong pag-iisip mo; at mahalin mo ang iyong kapwa na gaya ng iyong sarili.” (Lukas 10: 27). Ngunit sa pagsasakatuparan natin nito dapat taglayin ang dalawang mahalagang ugali na nakapaloob sa dalawang utos mula sa una hanggang sa ika-apat na utos: (1) ang ugaling matuwid o makatuwiran (righteousness), at (2) ang pagiging makatarungan (justice). Ang pagsunod sa pang-una hanggang pang-apat na kautusan ay matuwid na gawain o gawang makatuwiran; at ang pagsunod sa panlima hanggang sa pangsampu ay gawang makatarungan. Kung ating mataimtim na maisasabuhay ang mga ito, masusunod natin ang tagubilin ni Propeta Amos, “Sa halip ay padaluyin ninyo ang katarungan, gaya ng isang ilog; gayundin ang katuwiran tulad ng isang di natutuyong batis.” (Amos 5:24)

Talagang tumpak nga ang sinabi ng guro ng Kautusan na, “Ito ay higit na mahalaga kaysa lahat ng mga handog na susunugin at mga hain.” Ang kulang na lamang niya ay ang pagsasabuhay ng diwa ng mga Kautusan ng Diyos. Kaya nga sinabi sa kaniya ni Jesus, “Hindi ka malayo sa paghahari ng Diyos.”

 


 

Pin It

●●●●●